Kültür Sanat Edebiyat Tarih Dergisi
Takdim
Sayın Aksaray Valisi Mehmet Ali Kumbuzoğlu ve Sayın Aksaray Belediye Başkanı Evren Dinçer'e takdim yazılarından dolayı şükranlarımızı sunarız...

Mehmet Ali Kumbuzoğlu
Aksaray Valisi
İnsanları tekemmül ettiren ve zamana kıymet katan şey
yaşanmışlıklar ve onların geride bıraktığı acı, tatlı hatıralardır.
Hatıralar ise birikir ve hafızayı inşa ederler.
Her ne kadar geçmişte yaşanmış hadiselerden müteşekkil gibi görünse de güçlü bir hafıza geleceği de şekillendirir,
hata yapma ihtimalini azaltır, emin ve doğru adımlar atılmasına
destek olur.
Gelecek, ancak geçmişin omuzlarında yükselir.
Aksaray, binlerce yıllık tarihi ile “Kadim Medeniyet” olarak isimlendirilmeyi ziyadesi ile hak ediyor.
Aksaray’ın Hafızası Dergisi’nin de yaptığı kıymetli çalışmalar ve ortaya koyduğu güçlü performans ile şehre değer kattığını düşünüyoruz.
Bu vesileyle böyle güzel bir eserde bizlere de düşüncelerimizi ifade etme fırsatı verdiğiniz için teşekkür ediyoruz.
Şehrin tüm dinamikleri ile her zaman birlikte hareket
ederek marka değerimizi arttırmanın gayretinde olacağız.
Yeni sayınızın hayırlara vesile olması dileğiyle.

Dr. Evren Dinçer
Aksaray Belediye Başkanı
AKSARAY’IMIZ HER ŞEYİN EN GÜZELİNE LAYIKTIR
Aksaray stratejik konumu ve coğrafi özelliklerinden dolayı tarih boyunca farklı medeniyetlere ev sahipliği yapmış, ekonomik ve kültürel alanlarda önemli bir merkez olmuştur. Anadolu'nun ortasında, yolların kavşak noktasında bulunan Aksaray, tarihteki önemli yolların güzergahlarından birisi olmuştur.
Kronolojik olarak düşünüldüğünde Aşıklıhöyük, Güvercinkayası, Acemhöyük ve diğer tarihî bölgelerden tespit edilen bilgiler Aksaray'ın on bir bin yıldan beri önemli bir yerleşim alanı olduğunu göstermektedir. Aksaray Anadolu'ya hakim olmuş Hitit, Pers, Helen, Roma, Bizans, Selçuklu, Osmanlı gibi güçlü uygarlıklar için de önemli bir merkez olmuş, özellikle Kapadokya'da Hıristiyanlığın yayıldığı ilk dönemlerde öne çıkan bir bölge olmuştur.
On bin yıllık bir birikimin izlerini görebildiğimiz bu önemli şehir aynı zamanda Türk-İslam kültürünün yaşandığı ve yaşatıldığı bir yerdir. İslam’ın ve Türklüğün mührü vurulan şehrimizdeki eserler de gelinlik kızın boynundaki mücevherden farksızdır.
Aksaray’ı değerli kılan sadece tarihî eserler değildir. Eserlere ruh katan insanlardır. Eskilerin dediği gibi “şerefü’l-mekân bi’l-mekin” yani mekânları şereflendirenler orada yaşayanlardır. Tapduk Emre’yi, Yunus Emre’yi, Cemaleddin-i Aksarayî’yi, Şeyh Hamid Veli’yi, Yusuf Hakikî Baba’yı, Seyyid Hasan Rızâyî Aksarayî’yi ve daha nicelerini tanımadan ve tanıtmadan şehirde yaşamak, kısacası Aksaraylıyım demek yarım olacak; eksik kalacaktır. Aksaray Belediyesi olarak geçmişle geleceği buluşturmak istiyoruz. Çünkü bir belediyenin görevi sadece imar faaliyetleri, park ya da yol yapmak değildir. Şehrin altyapısını düşündüğümüz gibi sosyal belediyeciliğin gereklerinden olan şehirlinin maneviyatını da düşünüyoruz.
Biliyoruz ki şehirleri güçlü kılan etkenlerin başında o şehrin tarihi ve kültürel birikimi gelir. Bu bağlamda bilim, sanat, mimari ve edebi alanda zengin bir birikime sahip olan Aksaray'ı anlatan her nevi çalışmayı ve bu konuda ortaya konulan her türlü fikir ve çabayı önemsiyoruz. Bilindiği gibi kitap günleri düzenliyoruz. Pandemiden dolayı ara verdiğimiz bu güzel etkinlikleri önümüzdeki günlerde yeniden Aksaraylılarla buluşturacağız. Aksaray Belediyesi olarak tarihimizin ve kültürümüzün daha güzel anlaşılabilmesi için kaliteli projeleri desteklediğimiz gibi kültürel yayınlar da yapıyoruz.
Göreve geldikten sonra Tabakat Eserleri ve Arşiv Belgeleri Işığında Somuncu Baba Şeyh Hamid-i Veli Hayatı, Eserleri ve Kabri, 17. yy’da Hukuk Penceresinden Aksaray, Aksaray 1933’te Cezalandırıldı mı?, Aksaray’ın İlk Valisi Abdullah Sabri Bey, Meşrutiyet’ten Cumhuriyet’e Aksaray (1908-1933), Aksaray Vilayet Gazetesi’nden Seçme Haberler ve Metinler, Yeni Belgeler Işığında Azm-i Millî T.A.Ş., Nostalji Bahçesinde Aksaray Gezintisi, eserlerini okurlarla buluşturduk.
Ecdadımızdan kalan eserleri tamir ediyoruz ki sonsuza kadar Aksaray’da kalsın, Aksaraylılar istifade edebilsin. Bedriye Medresesi’ni, Kılıç Arslan Hamamı’nı, Pir Ali Sultan Aksarayî Türbesi’ni daha nicelerinin hem tamirini hem de bakımını yaptık ve yapmaya devam edeceğiz.
Aksaray Belediyesi olarak dün ile yarını başka bir ifadeyle geçmişle gelecek arasında köprü olmak için kültürel faaliyetleri oldukça önemsiyoruz ve Aksaray'ın Hafızası dergisine yayın hayatında başarılar diliyoruz... Çünkü biliyoruz ki Aksaray’ımız her şeyin en güzeline layıktır.
Sayın Aksaray Valisi Hamza Aydoğdu'ya takdim yazılarından dolayı şükranlarımızı sunarız...

Hamza Aydoğdu
Aksaray Valisi
ANADOLU'NUN KIYMETLİ ŞEHRİ AKSARAY
Anadolu’nun her şehri, kendinden önceki Hitit, Frig, İskender, Pers, Roma, Bizans, Selçuklu, Osmanlı ve diğer medeniyetlerden izler taşıyan, ortak bir tarihi zenginliğe sahip, kadim şehirlerdir. Doğal güzellikleri de eklendiği zaman tadına doyum olmayan karakter ve hikayelere sahip oluyorlar.
Aksaray sahip olduğu tarihi miras, tabii güzellikler ve potansiyeli ile eşsiz bir yere sahiptir. Ancak, Anadolu’nun tam ortasında yer alan bu şehrin, her ne sebeple olursa olsun, hak ettiği noktada olmadığını düşünüyoruz. Şehir ile ilgili, akademik kaynaklardan da teyidinin yapılabileceği, bu yazıyı okuduktan sonra iddiadan ziyade mütevazı bir dil kullandığımızı fark edeceksiniz.
Tarihi açıdan, 11 bin yıllık bir geçmişten bahsediyoruz. İlk beyin ameliyatının yapıldığı Aşıklı Höyük, Dünyanın en büyük hanı Sultanhanı, tarihte ilk kez sesli ayin yapılan Selime Katedrali, Ortodoks Mezhebinin temellerinin atıldığı Aziz Gregorius Kilisesi, Antik Nora Kenti, Tabduk Emre, Yunus Emre ve Somuncu Baba Türbeleri burada iken, Kubbet-ül İslam olarak anılan birkaç Türk İslam şehrinden birisidir. Anadolu Selçukluları döneminde ordugah merkezi ve ikinci başkent olarak kullanılmış, kaynaklarda Şehr-i Süleha, Daru’l- İlim, Darü’z Zafer şeklinde zikredilmiştir.
Sayısız doğal ve turistik güzelliklere sahiptir. Türkiye’nin en büyük, dünyanın ikinci büyük ve yaşam alanı olan tek kanyonu Ihlara Vadisi Aksaray’dadır. Kapadokya’nın adeta ‘Altın Gerdanı’ gibi olan vadi, yolda 1 milyondan fazla yerli ve yabancı turisti misafir etmekte. Güzelyurt İlçesindeki Manastır Vadisi ve Kilise Camii, Ortodokslar tarafından kutsal kabul edilmektedir.
Tuz Gölü’nün önemli bir bölümü ve flamingoların üreme alanı Aksaray’dadır. Şehrin önemli sembollerinden olan Hasan Dağı, Türkiye ve Dünya Yamaç Paraşütü, Bisikletle Oryantiring Şampiyonalarının yapıldığı en önemli Hava Sporları ve Kamp Merkezidir.
Türk Halk Edebiyatının en önemli temsilcilerinden Yunus Emre, onun hocası Tabduk Emre ve Somuncu Baba’nın burada olması Aksaray’ı inanç turizmi açısından da önemli bir merkez haline getiriyor.
Milli Mücadele döneminde ordunun ekmek ihtiyacı için kurulan ve ayrıca ilk elektrik üretimini de yapan Azm-i Milli Un Fabrikası ve Türkiye’nin tek Eğri Minaresi (Kızıl Minare) de Aksaray’dadır.
Kemal Sunal’ın Keriz Filmi başta olmak üzere birçok yeni ve eski, dizi ve sinema filmi Aksaray’da çekilmiştir. Tarihi ve doğal güzellikleri ile açık hava müzesi ve film stüdyosu gibidir.
Tarım ve hayvancılık bakımından, duyduğunuzda şaşıracağınız bir potansiyeli vardır. Yonca üretiminde Türkiye ikincisidir. Ayçiçeği, patates, kabak çekirdeği, şeker pancarı ve sarımsak üretiminde ise ilk üçtedir. Tek başına, et ve süt üretiminde Türkiye’nin %15’lik ihtiyacını karşılamaktadır. Anadolu’nun her sofrasına misafir oluyoruz desek abartmış olmayız. Çilek, Goji Beryy hatta Antep Fıstığı üretimi bile yapılmaktadır. Şunu da ifade etmeden geçmek haksızlık olur. ‘Anadolu Aslanı’ olarak bilinen ve dünyanın en önemli ırkları arasında gösterilen “Malaklı Köpeği” Aksaray’ın önemli bir değeridir. Tarım için bir başkent seçilecek olsa Aksaray çok isabetli olurdu.
Hakkında ciltler dolusu kitaplar yazılmış Aksaray’ı bizim birkaç sayfada, layığı ile tanıtmamız elbette mümkün değildir. İfade etmeye çalıştığımız şeyler, ancak konu başlığı kabilindedir. Bazen de kelimeler kifayet etmez güzellikleri ifade etmeye. Gelip görmek, yaşamak icab eder anlamak için. Peki o zaman yazımızı neden tanıtım mahiyetinde kaleme aldık?
Kültür, sanat, edebiyat ve tarih dergisi olarak yayın hayatına başlayan derginizin ismi olan “Aksaray’ın Hafızası” bizleri böyle bir yazı yazmaya sevk etti. Çok isabetli ve anlamlı bir isim olduğunu ifade etmek isteriz. Biz de şehrin hafızasına küçük bir katkı sunmak istedik.
Çıktığınız bu yolda sizlere başarılar diliyor, kültür ve sanat dünyamıza kaliteli ve kalıcı hizmetler sunacağınıza inanıyoruz.